SELECTEER (EEN DEEL VAN) DE TEKST EN DIE WORDT HARDOP VOORGELEZEN
Je kunt financieel bijdragen aan ons initiatief via bankrekeningnummer NL60 INGB 0104677945 t.n.v. Stichting Levenseinderegie. Bij voorbaat bedankt.
Onderstaande beleidsvoorstel m.b.t. het verbeteren van de Euthanasiewetgeving is verworpen op de ALV (Algemene Ledenvergadering) van de NVVE met 173.000 leden, waarvan er circa 140 fysiek of digitaal over stemden. In de Relevant (het blad van de NVVE) is over het beleidsvoorstel geen info gegeven.
Door voortschrijdend inzicht en met juridisch en ethisch advies is het voorstel voor wat betreft de rol van de arts veranderd. De verzoeker beslist zelf in een gesprek met de Levenseindebegeleider, na de vaststelling van een vrijwillig en weloverwogen verzoek en van goed geïnformeerd zijn over de eigen situatie en eventuele behandelingsmogelijkheden, over ondraaglijk, uitzichtloos en de redelijkheid van een andere oplossing dan euthanasie. Niet de Levenseindebegeleider voert daarna de euthanasie uit, maar vanwege de noodzakelijke medische zorgvuldigheid doet de arts dat (vrijwillig, op basis van eigen morele overwegingen).
6e concept 220302 Voorstel Beleidsverandering NVVE.
Aan : de bestuurders van de NVVE Fransien van ter Beek en Dick Bosscher.
Van : Wim van Dijk, lid NVVE.
Betreft: Voorstel Beleidsaanpassing NVVE ALV 25 juni 2022.
l.s. datum, Den Bosch.
Ik verzoek het bestuur het onderstaande voorstel om het beleid van de NVVE te richten op een aanpassing van de Euthanasiewetgeving (zie De aangepaste Euthanasiewetgeving), waarin de drie NVVE-routes bruikbaar blijven (zie De drie NVVE-routes blijven bestaan). Ik verzoek het bestuur het voorstel in te brengen op de Algemene Ledenvergadering van 25 juni 2022 en bij instemming initiatieven te nemen om deze aanpassing tot stand te brengen.
De NVVE staat sinds 1973 energiek op de bres voor de eigen Levenseinderegie, die door haar inspanningen steeds beter bespreekbaar werd. Dat heeft geleid tot de Euthanasiewetgeving uit 2002, al vond de NVVE die eigenlijk niet ver genoeg gaan vanwege de te grote rol van de arts. De NVVE zorgt voor advisering, onderzoek, etc. en ze is oprichter van de Levenseindekliniek (2012), nu Expertisecentrum Euthanasie. De NVVE heeft veel bereikt, waarvoor we dankbaar zijn.
Ik denk dat nu een volgende stap kan worden gezet. De wetgeving die ons in 2002 verder hielp, is aan verandering toe. Het is waar dat een euthanasiewens in een aantal gevallen wordt vervuld. Bij tienduizenden wordt het echter geweigerd en deze mensen leven niet langer, maar ze sterven langer. Dat moet snel stoppen. Helaas kent de Euthanasiepraktijk telkens problemen rond twee subjectieve zorgvuldigheidseisen (vooral “Ondraaglijk lijden”) met soms rechtszaken tegen artsen. Veel artsen die positief denken over Levenseindehulp, zijn huiverig voor de uitvoering vanwege een mogelijke beoordeling van onzorgvuldigheid die tot vervolging of een tuchtrechtprocedure kan leiden. Hiernaast is aangifte door derden altijd mogelijk. Hoewel artsen zorgvuldig handelen, is hun angst te begrijpen vanuit de huidige regeling. De tijd lijkt rijp voor een duidelijke stap: schrappen van de subjectieve zorgvuldigheidseisen. Daarin kan de NVVE met haar 173.000 leden een belangrijke rol spelen.
Graag wil ik namens XXX leden een voorstel tot aanpassing van het beleid van de NVVE inbrengen voor de Algemene Ledenvergadering op 25 juni 2022.
De drie NVVE-routes blijven bestaan
De eerste is de autonome route. Wettelijk is zelfdoding toegestaan.
De tweede is de hulpverlenersroute. De NVVE-website vermeldt: ‘Om allerlei redenen willen sommige mensen met anderen praten over hun beweegredenen en gevoelens en hun uiteindelijke besluit. Dit is geen verkapt ’doodsexamen’, want de definitieve beslissing blijft de eigen verantwoordelijkheid’. Deze hulpverleners mogen geen Levenseindehulp uitvoeren, dat is strafbaar. Blijft het bij praten, dan behoort dat tot steun bij de autonome of Euthanasiewetgeving route.
De derde is de medische route (Euthanasiewet). Deze verplicht de arts ‘ondraaglijk lijden’, ‘uitzichtloos lijden’ en ‘een andere redelijke oplossing is mogelijk’ vast te stellen. ‘Wij kunnen deze eisen niet toetsen’, zeggen alle door mij geïnterviewde artsen. Niemand kan daarvoor objectieve criteria vaststellen. Dat zou dan allang zijn gebeurd en er zouden geen discussies zijn. De wetgeving die artsen deels onuitvoerbaar handelen opdraagt, is daarom deels immoreel en ze moet principieel worden aangepast.
De huidige Nederlandse Euthanasiewetgeving
Deze staat aan artsen toe Euthanasie te verlenen, indien ze zich houden aan de zorgvuldigheidseisen: 1. vrijwillig en weloverwogen verzoek en; 2. uitzichtloos en ondraaglijk lijden, 3. de patiënt is voorgelicht over diens situatie en vooruitzichten; 4. de arts is met de patiënt tot de overtuiging gekomen dat er geen redelijke andere oplossing is; 5. ten minste één andere, onafhankelijke arts is geraadpleegd, die de patiënt heeft gezien en schriftelijk zijn oordeel heeft gegeven over de zorgvuldigheidseisen; en 6. een medisch zorgvuldige uitvoering.
Zoals aangegeven zijn 2. en 4. door de arts niet te bepalen.
De aangepaste Euthanasiewetgeving
Ik bepleit een Euthanasiewetgeving zonder de subjectieve zorgvuldigheidseisen (2) en (4): Ondraaglijk/Uitzichtloos lijden en Een redelijke andere oplossing is mogelijk. Iedere patiënt krijgt Levenseindehulp die (1) vrijwillig en weloverwogen Levenseindehulp wenst en dat (3) tijdig wilsbekwaam en daarbij goed geïnformeerd over de eigen situatie heeft vastgelegd in een Euthanasieverklaring (schriftelijk en/of video). De wilsbekwaam afgelegde Euthanasieverklaring blijft onverkort geldig bij het ontstaan van wilsonbekwaamheid. De gekwalificeerde Levenseindebegeleider (voorlopig de arts) verkrijgt vlak voor het moment van de gewenste Levenseindehulp een Levenseindemiddel. Het wordt meteen zorgvuldig (6) gebruikt om impulsief of crimineel gebruik te voorkomen. Bij twijfel wordt (5) een second opinion van een tweede Levenseindebegeleider gevraagd.
Een Instituut Levenseindehulp zorgt voor de opleiding van de Levenseindebegeleider en coördineert de Levenseindehulp (de mogelijk toekomstige rol van de NVVE). De Levenseindebegeleider beslist niet over het Levenseindeverzoek, dat doet de betrokkene. Deze helpt/adviseert bij het levenseindeproces, controleert dat er tijdig wilsbekwaam een Euthanasieverklaring is afgelegd, en is bevoegd vlak voor het moment van de gewenste Levenseindehulp een Levenseindemiddel te halen. De overgrote meerderheid van de Nederlandse bevolking zal hiermee instemmen, immers: sinds 2011 blijkt uit elf enquêtes, dat gemiddeld 64% van de burgers zelf wil beslissen over hun Levenseinde.
Zo is er helderheid over Levenseindehulp. Artsen hoeven niet bang te zijn, de SCEN-artsen en de RTE’s zijn onnodig, het OM staakt haar bemoeienissen (tenzij bij een misdrijf), er zijn geen wachtlijsten van twee jaar bij het Expertisecentrum Euthanasie, en vooral: het lijden van velen wordt voorkomen. In afwachting van de aangepaste wetgeving kunnen artsen er via een gedoogconstructie mee beginnen. Dat is goed te regelen. Later komen dan de Levenseindebegeleiders.
Alle drie de NVVE-routes zijn bruikbaar onder de aangepaste wet. Met deze wetgeving is tevens de volledig vrije verstrekking van het Levenseindemiddel onnodig, omdat de Euthanasieverklaring Levenseindehulp onder eigen regie mogelijk maakt. De NVVE met 173.000 leden heeft een krachtige maatschappelijke positie. Als zij zich inzet voor deze rechtvaardige Euthanasiewet, is de kans groot dat die er komt (zoals die van 2002). Daardoor zullen veel mensen ervaren dat het waardevol is NVVE-lid te zijn.
Over dit onderwerp zijn in februari 2022 van mij artikelen gepubliceerd in Medisch Contact en De Psycholoog. Mogelijk zet dat de beroepsgroepen van de medici en psychologen aan het denken.
Hopelijk adviseert het bestuur positief om het beleid te richten op dit aanpassen (en niet afschaffen) van de Euthanasiewetgeving. Seneca schreef 2000 jaar geleden: Het is niet verkeerd van beleid te veranderen als de omstandigheden veranderen. De NVVE strijdt al circa 50 jaar voor de eigen Levenseinderegie en haar finale succes zal de aangepaste Euthanasiewetgeving zijn.
Ik heb het bestuur gevraagd om tijdig democratische aandacht voor het bovenstaande in Relevant. Niet ieder lid kan bij de ALV zijn en boven de 75 jaar heeft 22,8% geen toegang tot internet (CBS). Elk lid van de vereniging moet zelf goed geïnformeerd hierover kunnen meebeslissen.
Hartelijke groet van Wim van Dijk wimfmvandijk@gmail.com 0651014410.